Amaxofobie, angst voor voertuigen: symptomen en oorzaak

Amaxofobie is de irrationele angst voor voertuigen, met name auto’s. Deze angst wordt ook wel ochofobie, motorfobie, rijangst of hamaxofobie genoemd. De bangheid ontstaat vaak dankzij een traumatische ervaring uit het verleden. Bang zijn voor auto’s en andere voertuigen is een serieuze aandoening waarbij therapie of psychologische hulp van groot belang is. Als u bang bent voor een ongeluk, auto’s of andere voertuigen kan dit juist de kans op ongelukken vergroten dankzij de paniekaanvallen en overige symptomen die bij amaxofobie horen.

Amaxofobie

Amaxofobie, rijangst, ochofobie, motorfobie of hamaxofobie is de angst om in een voertuig aanwezig te zijn, erin te rijden of zelfs angst om er aan te denken. Mensen die lijden aan deze fobieën zijn voornamelijk bang voor alles wat met auto’s en andere voertuigen te maken hebben. Deze angst valt onder de categorie specifieke fobieën, omdat het zich richt op een specifieke zaak of situatie. Een patiënt die lijdt aan amaxofobie is onder andere bang voor ongelukken, verkeersongelukken die resulteren in doodgaan, opgesloten zitten in een auto en als bijrijder aanwezig te zijn in een auto. Naast een angst voor auto’s kan iemand ook bang zijn voor alle andere (motor)voertuigen.

Hoe ontstaat amaxofobie?

Amaxofobie kan op verschillende manieren ontstaan, enkele voorbeelden uit de praktijk:

• De patiënt is betrokken bij een ongeluk met de auto of een ander voertuig
• De patiënt heeft bijna een ongeluk veroorzaakt. Dit kan bijvoorbeeld het op een haar na missen van een overstekende fietser.
• De patiënt heeft een beelden op de televisie gezien van een ongeluk. Dit kan zowel waargebeurd als fictie zijn.
• De patiënt heeft in de jeugd in een voertuig gezeten en een traumatische ervaring opgelopen
• Traumatische ervaringen met voertuigen als rijder, inzittende of als getuige bij een ongeluk waarbij één of meerdere voertuigen bij betrokken waren

Ernstige gevolgen van amaxofobie

Een milde angst in een auto kan door middel van rustgevende medicatie of enkele gesprekken met een therapeut of psycholoog worden verholpen of in ieder geval sterk worden vermindert. Mocht deze angst de leefomgeving van iemand beperken kan het ernstige gevolgen hebben. Onder andere:

• Een baan waarbij veel gereisd moet worden wordt vermeden
• Een baan waar het woon-werkverkeer te ver is wordt vermeden als er geen goede trein- of busverbinding aanwezig is.
• Als bijrijder kan iemand die lijdt aan amaxofobie, ochofobie, motorfobie of hamaxofobie de rijder dankzij de symptomen en hevige angst erg afleiden. Dit maakt de kans op een ongeluk weer vele malen groter.
• Iemand durft het huis niet meer te verlaten (veilige omgeving).
• Iemand ontwikkelt straat- of pleinvrees omdat iemand bang is voor verkeerssituaties waar voertuigen aanwezig zijn.
• Het rijbewijs niet willen of kunnen halen

Symptomen van amaxofobie

De meeste patiënten die lijden aan amaxofobie, rijangst, ochofobie, motorfobie en hamaxofobie hebben enkel symptomen als ze in een voertuig aanwezig zijn of als ze binnen korte termijn in een voertuig aanwezig moeten zijn. In ernstige gevallen ervaart de patiënt symptomen van een paniekaanval als ze beelden zien van ongelukken of voertuigen. De symptomen die iemand die bang is voor voertuigen kan ervaren kunnen onder andere zijn:

• Symptomen die horen bij een paniekaanval
• Vluchtgedrag, niet willen rijden
• Schrikkerig gedrag
• Droge mond
• Zweterige handpalmen
• Overmatig zweten
• Bang om de controle over het lichaam te verliezen (bijvoorbeeld urine, ontlasting)

Behandeling van amaxofobie

Mensen die een angst hebben ontwikkelt om met de auto te rijden of in een voertuig in het algemeen te zitten, hebben behandeling nodig van een therapeut of psycholoog. Deze behandeling kan een paar keer zijn, maar in ernstige gevallen voor lange tijd (maanden, jaren). De meest gebruikte behandeling bij angst voor voertuigen is het herhaaldelijk confronteren met deze angst onder begeleiding. Andere behandelingen bij amaxofobie, ochofobie, motorfobie en hamaxofobie zijn:

• Hypnotherapie
• Mindfullness
• NLP (Neoro-Linguistic Programming)
• Cognitieve gedragstherapie
• Praten met een deskundige
• Ademhalings- en ontspanningsoefeningen die thuis gedaan kunnen worden
• Desensibilisatietherapie
• Exposure-therapie
• Rustgevende medicatie

Tot slot

De angst voor voertuigen kan het leven van een patiënt ernstig beperken. De leefomgeving wordt in ernstige gevallen steeds kleiner en ook werken of nieuw werk vinden wordt lastiger en soms zelfs onmogelijk. Schakel bij een milde angst altijd een huisarts in, deze kan u door verwijzen naar een specialist. Ook voor uw eigen veiligheid is het van groot belang om zo snel mogelijk ‘aan de bel te trekken’. Angstig zijn voor een ongeluk kan juist de kans op een ongeluk vergroten. Kent u iemand met deze angst? Praat er met die persoon over en leg eventueel samen het eerste contact met een huisarts. Zodra de eerste stap gezet is, kan de weg naar herstel beginnen.