Het dodelijke enterovirus D68, een polio-achtig virus

Het enterovirus D68, ook wel EV-D68 genoemd is in 2014 bij honderden patiënten waargenomen. In 2014 zijn er vier mensen overleden die positief op dit longvirus zijn getest, waaronder een tienjarig meisje. Dit dodelijke virus dat de ademhaling aantast werd voor het eerst waargenomen in 1962 en is sindsdien slechts honderd keer naar boven gekomen tijdens testen, waaronder ook een keer in Nederland. Er bestaan honderden verschillende soorten enterovirussen, die in Amerika tien tot vijftien miljoen mensen infecteren per jaar. In 2014 zijn er meer baby’s, peuters, kleuters en tieners dan ooit opgenomen in het ziekenhuis dankzij het enterovirus D68. Symptomen zijn onder andere verkoudheid, ademhalingsproblemen en koorts. Een behandeling voor het virus is er niet, er zijn geen vaccinaties of medicijnen.

Wat zijn enterovirussen?

Enterovirussen zijn microscopische virussen die voornamelijk in de darmen (en andere ingewanden), het snot en slijm en in de ontlasting van geïnfecteerde patiënten voorkomen, al kent het enterovirus d68 een aantal andere kenmerken. Kenmerkend zijn verschijnselen als koorts, keelpijn, diarree, braken, huiduitslag, aanvallen van spierpijn, leverontsteking en ontsteken van het hartzakje. Het bekendste enterovirus is het bijna uitgeroeide poliovirus, dit virus wordt via de ontlasting van besmette personen afgegeven en kan van het ene mens op een andere worden overgebracht. Over het algemeen zijn enterovirussen niet dodelijk, al zijn er uitzonderingen in de geschiedenis.

D68

Enterovirus D68 komt voornamelijk bij baby’s, kinderen en tieners voor en kenmerkend zijn de longklachten en moeilijkheden met de ademhaling. Normaal gesproken is dit longvirus niet dodelijk. De klachten kunnen variëren van mild tot zeer ernstig. Gewoonlijk starten virussen met een verkoudheid, koortsverschijnselen of een loopneus. Dit virus volgt echter een ander patroon. In zware gevallen van EV-D68 krijgt de patiënt moeite met de ademhaling en problemen met op adem komen na het uitvoeren van lichte activiteiten. Door een plotselinge uitbraak in Amerika (2014) zijn er honderden kinderen opgenomen in ziekenhuizen over het land verspreid. Van deze honderden patiënten zijn er minstens zestig op een intensive care afdeling opgenomen. Volgens de nieuwszender CNN: “Het is heel verontrustend dat ernstig zieke kinderen in zo’n grote omvang intensive care nodig hebben”. Een arts, die al dertig jaar met kinderen in de geneeskunde werkt (Dr. Mary Anne Jackson, ziekenhuisdirecteur voor infectieziekten) zei: “Ik praktiseer al 30 jaar kindergeneeskunde, maar zoiets als dit heb ik nog nooit meegemaakt”. Er bestaan geen vaccinaties om het longvirus te voorkomen.

Symptomen

Bij (ernstige) ademhalingsproblemen dient u altijd de hulp in te schakelen van een arts of deskundige. Het virus kan beginnen als een griepje of verkoudheid en binnen rap tempo ontwikkelen tot een ernstige ademnood bij de patiënt. Mensen met astma of andere aandoeningen aan de luchtwegen die het virus EV-D68 krijgen zijn sneller in levensgevaar. Bekende en meest kenmerkende symptomen voor het longvirus EV-D68 zijn:

• Hoesten
• Verkoudheid
• Ademhalingsproblemen
• Huiduitslag
• Koorts (bij 25 tot 30% van de kind patiënten, geen cijfers voor volwassen bekend)
• Piepende ademhaling
• Verlamming (in zeer ernstige gevallen)

Enterovirus D68 behandeling

Er is tijdens de uitbraak van 2014 geen specifieke behandeling voor het polio-achtige enterovirus beschikbaar. Er bestaan geen antivirale medicatie voor mensen die geïnfecteerd zijn geraakt door het EV-D68 virus en geen medicijnen of vaccinatie om er voor te zorgen dat u het virus niet zult krijgen. De behandeling is gericht om de symptomen van het virus te bestrijden. Mensen met milde klachten kunnen deze, in overleg met een arts of specialist, behandelen met paracetamol (acetaminophen).

Verspreiding

Omdat enterovirus D68 klachten rondom de longen veroorzaakt kan het virus gevonden worden in het slijm, snot en speeksel van de patiënt. Er wordt veronderstelt dat het EV-D68 zich verspreid van persoon tot persoon wanneer de geïnfecteerde persoon hoest, niest of als de ‘gezonde’ persoon iets aanraakt wat door een patiënt met EV-D68 is aangeraakt.

Preventie in getroffen gebieden

Woont u in een getroffen gebied? Neem de volgende voorzorgsmaatregelen:

• Was uw handen zeer regelmatig voor minstens 20 seconden met zeep en water.
• Raak uw ogen, neus en mond niet aan zonder uw handen gewassen te hebben.
• Fysiek contact met mensen die ziek zijn vermijden (bijvoorbeeld zoenen, knuffelen of het delen van glazen en bestek)
• Hoest altijd met uw handen voor de mond en nies altijd in een tissue of in de mouwen van uw trui of T-shirt.
• Blijf thuis als u ziek bent.
• Desinfecteer oppervlakken die vaak aangeraakt worden (bijvoorbeeld speeltjes van kinderen, deurklinken, lichtknoppen en de toiletbril)

Zwangerschap en EV-D68

Non-polio enterovirussen komen veel voor over de hele wereld. In Amerika worden er rond de 15 miljoen personen per jaar geïnfecteerd. De meeste vrouwen komen tijdens kun zwangerschap in aanraking met zo’n virus. Zwangere vrouwen hebben een hogere kans om een infectie op te lopen als ze eerder nog geen immuniteit hebben opgebouwd tegen een non-polio enterovirus. De meeste zwangere vrouwen die enterovirus D68 oplopen zullen niet ziek worden of enkel milde symptomen ervaren van het virus. Als de zwangere vrouw geïnfecteerd is kan zij het virus doorgeven op haar baby. Gewoonlijk hebben de baby’s alleen last van milde symptomen, maar in zeldzame gevallen kan het een ernstige vorm aannemen.

In Amerika

Vanaf augustus tot 2 oktober 2014 zijn er 514 mensen opgenomen in het ziekenhuis met EVD68. Deze mensen wonen in 43 verschillende staten van Amerika en ervaren allen problemen met de ademhaling dankzij enterovirus D68. De staten waar gevallen van EV-D68 zijn waargenomen: Alabama, Arkansas, California, Colorado, Connecticut, Delaware, Georgia, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Kentucky, Louisiana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Mississippi, Missouri, Montana, Nebraska, New Hampshire, New Jersey, New Mexico, New York, North Carolina, North Dakota, Ohio, Oklahoma, Pennsylvania, Rhode Island, South Carolina, South Dakota, Texas, Utah, Vermont, Virginia, Washington, West Virginia, Wisconsin, en Wyoming.

Doden en nieuws oktober 2014

• Het enterovirus D68 is in 2014 gevonden in vier patiënten die overleden zijn.
• In de staat Rhode Island is op 1 oktober 2014 een 10-jarig meisje overleden (Emlily Otrando) dankzij een combinatie van stafylokokken en het enterovirus D68.
• In de staat New Jersey is eind september 2014 een 4-jarige jongen overleden. Hij is positief getest op EV-D68. Op de, niet dodelijke, aandoening conjunctivitis na was hij kerngezond.
• De 4-jarige jongen (Eli Waller) uit New Jersey is de eerste patiënt die enkel aan het EV-D68 is overleden. Hij is zonder duidelijke symptomen naar bed gegaan en nooit meer wakker geworden.
• Op 7 oktober 2014 is het virus ook in de staat Florida geconstateerd. Een meisje van 10 jaar oud is geïnfecteerd.
• Op 7 oktober 2014 heeft het CDC (Centers for Disease Control and Prevention) bevestigd dat er in de staat New Jersey 5 kinderen zijn opgenomen met het dodelijke longvirus
• Op 8 oktober 2014 is door het CDC bevestigd dat er meerdere kinderen met enterovirus D68 zijn opgenomen in het ziekenhuis in de staat Tennessee. 
• Tussen 6 en 8 oktober 2014 zijn er 164 mensen (voornamelijk baby’s, peuters en kinderen) opgenon in het ziekenhuis met het dodelijke longvirus volgens het CDC. 
• Tussen 7 en 9 oktober 2014 zijn er in de staat Californië, Amerika totaal 18 mensen opgenomen met EV-D68. 
• Na een ziektebed van een aantal weken is Maddie (21 maanden oud) in de staat Michigan overleden aan het enterovirus D68 op 12 oktober 2014 
• Op 14 oktober 2014 zijn er 691 mensen geïnfecteerd door het longvirus. 
• Het CDC heeft een nieuwe test ontwikkeld om het enterovirus D68 te detecteren. Deze test geeft binnen enkele dagen uitslag, waar het voorheen enkele weken duurde. Dit nieuws heeft het CDC op 16 oktober naar buiten gebracht 
• Op 16 oktober 2014 is in Canada, provincie Manitoba, een vierde kind positief getest op het longvirus 
• Op 17 oktober 2014 is een man van 20 overleden aan enterovirus D68. Hij was een astmapatiënt; mensen met astma hebben een verhoogde kans op ernstige symptomen van dit lonvirus. De man had geen last van verlamming of andere neurologische symptomen die bij dit virus kunnen voorkomen.12
• De man, die op 17 oktober is overleden aan het virus, is het eerste sterfgeval in Canada 
• Lancen Kendall, een baby van 5 maanden oud is overleden aan het enterovirus. Dit nieuws is door het CDC op 17 oktober 2014 naar buiten gebracht. De baby had geen symptomen, maar werd na een middagdutje niet meer wakker en liep blauw aan. Vijf dagen later is ze overleden in het ziekenhuis. 
• Op 18 oktober 2014 zijn er 825 mensen geïnfecteerd met het longvirus opgenomen in ziekenhuizen. In vier dagen zijn er 134 mensen opgenomen in het ziekenhuis. Dit zijn met name baby’s. 
• 20 oktober 2014: een link naar type 1 diabetes en het enterovirus wordt onderzocht in Taiwan. 
• Het enterovirus D68 is op 22 oktober ook doorgedrongen tot de staat Arizona in Amerika. 
• In de week van 12 tot 18 oktober zijn er in 34 staten waarbij er minder activiteit gemeld is van enterovirus D68, 8 staten waar er meer mensen opgenomen zijn in het ziekenhuis en 1 staat waar er uitzonderlijk meer mensen zijn opgenomen volgens het CDC 
• Op 25 oktober 2014 zijn er 998 mensen in 47 staten opgenomen dankzij het virus. 
• Een baby van 2 maanden oud is volledig hersteld in Durham, Amerika en kan op 26 oktober naar huis toe om daar verder te herstellen. Haar kansen waren bij ziekenhuisopname vrij klein. 
• In de provincie New Brunswick, Canada is op maandag 27 oktober 2014 de eerste patiënt opgenomen met het Enterovirus D68 
• Kinderen die besmet zijn met een enterovirus, hebben daarna 50 procent meer kans op diabetes type 1 volgens onderzoek  (bericht diabetesfonds Nederland)

Doden en nieuws november 2014

• In totaal zijn er op 1 november 2014 meer dan 1105 mensen besmet met het virus opgenomen in ziekenhuizen in Amerika en Canada. 
• In British Columbia (Brits-Columbia), een provincie van Canada, zijn er tussen 22 oktober 2014 en 30 oktober 2014 het dubbele aantal mensen opgenomen vergeleken met de week ervoor. In totaal zijn er 119 mensen in ziekenhuizen verspreid over de gehele provincie opgenomen. 
• De ziekte lijkt zich minder snel te verspreiden. Op 6 november waren er in totaal 1116 gevallen bekend in Amerika en Canada. 
• Op zaterdag 15 november is het nieuws over het polio-achtig virus opgepikt in de Nederlandse media (o.a. Nu.nl en de Telegraaf). In totaal zijn er twaalf kinderen aan het virus bezweken en 75 kinderen verlamd geraakt. 
• De website healthmaps heeft een overzicht van de verspreiding in 2014 gemaakt. De kaart vindt u op: http://healthmap.org/enterovirus/
• De 11-jarige Bryan Sotelo is verlamd geraakt door het polio-achtige virus. Hij zit op 22 november 2014 nog in een rolstoel. Of hij herstelt is nog onbekend. 
• Rugbyspeler Evan Mutrie is binnen zes dagen volledig verlamd dankzij het enterovirus d68. In december 2014 ligt hij nog steeds in kritieke toestand in een Amerikaans ziekenhuis. 

Doden en nieuws december 2014

• Op 10 december 2014 is bekend geworden dat het enterovirus D68 ook in Denemarken bij patiënten aanwezig is. Daarnaast zijn er in 15 Europese landen mensen positief getest op het enterovirus.

Nieuws 2015

• De verspreiding van het virus gaat minder hard. Er worden wereldwijd steeds minder gevallen van EV-D68 gemeld.

Nieuws 2015 – 2020

Het enterovirus D68 is elk jaar klein teruggekomen. Er worden jaarlijks enkele gevallen gemeld, maar niet zoveel als in de periode tussen 2014-2016. In 2020 is er wel een groot onderzoek gedaan naar dit virus. Als er nieuws is op dit gebied, wordt dit artikel geactualiseerd.