Iedereen maakt het wel eens mee. Het vervelende gevoel dat in slaap vallen niet gaat lukken. U ligt op bed maar komt maar niet in slaap, wat u ook probeert. In gedachten schreeuwt u: “Help! Ik kan niet slapen!” U kunt nog zo moe of uitgeput zijn door bijvoorbeeld sporten of een lange werkdag, maar niets lijkt te werken. U blijft piekeren, heeft last van stress of blijft alsmaar hoesten waardoor een nachtrust onmogelijk lijkt. Slapeloosheid kan meerdere oorzaken hebben en kan ook dankzij meerdere tips en trucs worden verholpen. Hoe komt u normaal een nacht door?
Slapeloosheid
Slapeloosheid wordt ook wel insomnia of insomnie genoemd. Deze stoornis zorgt ervoor dat u slecht kunt slapen en in het dagelijks leven problemen ondervindt van het slaaptekort. Slapeloosheid kan meerdere oorzaken hebben en komt bij zowel baby’s, jonge kinderen, volwassenen en bejaarden voor. Bij de meeste mensen is het niet kunnen slapen van tijdelijke aard en kan het verholpen worden met medicatie, mindfullness of het wegnemen van de stress die een patiënt ervaart in zijn of haar leven. Zodra de insomnia chronisch wordt is medische hulp noodzakelijk. Men kan dan overdag te maken krijgen met ernstige vermoeidheid, problemen met concentreren en het onthouden van dingen, geïrriteerd gevoel en een algeheel lusteloos gevoel.
Soorten slapeloosheid
Iemand die last heeft van slapeloosheid kan te maken krijgen met diverse soorten van slapeloosheid. Er zijn vier soorten van insomnia:
- Slecht in slaap kunnen komen
- In de nacht veelvuldig wakker worden en niet in één stuk door kunnen slapen, weer moeilijk in slaap komen
- Te vroeg wakker worden en niet meer in slaap kunnen komen
- In de ochtend het gevoel hebben dat het lichaam te weinig slaap heeft gehad
Niet kunnen slapen door stress en/of piekeren
Stress en piekeren zijn belangrijke oorzaken van slaapproblemen. In de nacht op bed blijven denken aan zaken waar je op dat moment geen invloed op hebt kan veel van uw lichaam vergen. Zo kunt u slecht in slaap komen en blijft u met het probleem zitten. Piekeren wordt ook wel tobben, peinzen of malen genoemd. Enkele tips voor mensen die niet kunnen slapen omdat er, vaak negatieve, gedachten in het hoofd blijven hangen:
- Ga even uit bed. Veel mensen maken de fout door gewoon te blijven liggen en te hopen dat het piekeren snel stopt om daarna in slaap te kunnen vallen. Ga op het balkon staan, loop een stukje op straat, maak iets schoon in huis of stap even onder een warme douche. Ook kunnen ontspanningsoefeningen, ontspannende muziek of yoga helpen.
- Ligt u op bed en blijft u nadenken over zaken die u moet afhandelen of hoe u een bepaalde situatie het beste aan kunt pakken? Schrijf dit op in een schrift. U zult merken dat het piekeren wordt vermindert als u voor uzelf een overzicht heeft gemaakt van de frustraties.
- Probeer de dag positief af te sluiten. Dit kan bijvoorbeeld door het lezen van een boek van uw favoriete auteur, even spelen met een huisdier of een goed gesprek en een knuffel van uw partner. Ga voor het slapen na wat voor positieve dingen u die dag heeft gedaan.
- Komt u er nog niet uit? Ga na waar u over piekert en welke handelingen op een dag u (teveel) stress opleveren. Probeer iedere dag een stresspunt aan te pakken/op te lossen.
Niet kunnen slapen na een lange werkdag
Op ons werk maken we veel mee en er komt onder andere veel informatie op ons af die onze hersenen moeten zien te verwerken. Zodra u thuis bent moet u de knop omzetten en ontspannen om u zelf weer klaar te stomen voor een volgende werkdag. Als u te lange werkdagen maakt (acht uur of meer op een dag werken) of als u op verschillende momenten werkzaam bent (ochtenddienst, dagdienst of nachtdienst) dan kan in slaap vallen erg lastig zijn. Uw ritme is verstoort of u heeft alle informatie, die u op de dag heeft verkregen, nog niet verwerkt. Het is belangrijk om bij thuiskomst de werkdag af te sluiten door iets ontspannend te doen. Zo gaat u rustiger naar bed toe en zult u minder last krijgen van tobben. Voorbeelden zijn:
- Ga in een warm bad zitten met lekkere geuren. Pak er eventueel een goed boek bij. Heeft u geen bad? Ga onder een lange en warme douche staan.
- Zet alle elektronica in huis uit en zet geurkaarsen aan. Zoek een manier om te ontspannen na een lange werkdag. Dit kan bijvoorbeeld met een goed boek, ontspanningsoefeningen, schrijven, tekenen of door het luisteren naar uw favoriete muziek zijn.
- Mediatie, ontspanningsoefeningen of yoga
- De slaapkamer Feng Shui inrichten
Voor het slapen gaan flink sporten
Sommige mensen hebben moeite met slapen nadat ze hebben gesport en een goede workout hebben gehad. Ze hebben na het sporten behoefte aan eten en ook al voelt het lichaam moe aan, ze zijn zelf nog totaal niet moe. Even een avondwandeling maken of een klein stukje fietsen voor het slapengaan wordt aangeraden door veel artsen, maar een flinke workout werkt vaak niet goed voor het nachtritme. Probeer het sporten naar een eerder moment op de dag of in de avond te verplaatsen, zodat u nog voldoende tijd heeft om bij te komen van het leveren van kracht. Eet en drink tijdens het sporten voldoende om een vreetkick te vermijden voor het slapen gaan. Teveel eten voordat men gaat slapen werkt namelijk niet positief op de nachtrust.
Niet kunnen slapen door hoesten
Hoesten op bed en daardoor niet kunnen slapen is iets wat veel mensen ervaren. Als u gaat liggen en bijvoorbeeld die dag verkouden bent of recent verkouden bent geweest kan het hoesten erger worden. Dit heeft te maken met de houding waar u zich in begeeft, er komt dan vocht langs de wand van de longen als u plat ligt. Daarnaast kan ook de temperatuur van de slaapkamer en een droge lucht in de slaapkamer een oorzaak zijn. Bent u een roker? Rook dan geen sigaretten, sigaren of ander rookwaar enkele uren voor het slapen gaan. Daarnaast zijn er ook geneesmiddelen om het hoesten te stoppen of verminderen. Dit kunnen geneesmiddelen van de arts zijn of homeopathische middelen bij hoestaanvallen zijn.