Bogyfobie is de irrationele angst voor boemannen, phasmofobie is de angst voor geesten en spoken. Mensen die aan deze fobieën lijden zijn bang voor onnatuurlijke wezens als geesten, spoken, fantomen, entiteiten of geestverschijningen. De angst komt vaak voor bij kinderen maar kan ook op latere leeftijd bij volwassenen ontstaan door het zien van enge films met daarin spoken of door het idee te hebben werkelijk spoken of geesten te zien. Iemand kan dankzij de fobie situaties vermijden waarbij ze alleen in het donker zijn en durven soms zelfs hun eigen vertrouwde omgeving, vaak het eigen huis, niet meer te verlaten. De behandelingen en het ontstaan van de angst zijn voor beide fobieën nagenoeg hetzelfde.
Bogyfobie
Bogyfobie is een fobie die zich specifiek richt op boemannen. De naam bogy is afgeleid van de bogeyman, een monster of boeman uit volksvertellingen. De bogeyman werd voornamelijk in leven geroepen om kinderen bang te maken als ze bijvoorbeeld op hun duim zogen of iets anders specifieks uithaalde wat de ouders van het kind af wilden leren. De fobie ontstaat over het algemeen in de jeugd van de patiënt door bangmakerij van ouders, broers, zussen of vriendjes. Ook kan het zien van enge films en het spelen van spelletjes met daarin boemannen of andere verschijningen van boze entiteiten ervoor zorgen dat de fobie ontstaat of op latere leeftijd terugkomt.
Een ouder die tegen zijn kind zegt: “Doe dat niet, anders komt een boeman je bezoeken!”, kan ervoor zorgen dat het kind voor het leven getraumatiseerd is.
Phasmofobie
Phasmofobie is de irrationele angst voor spoken en geesten. Mensen die lijden aan de fobie weten dat de angst irrationeel is en dat het tegen ieder geloof, reden en wetenschap ingaat. Dit zorgt er echter niet voor dat de angst verdwijnt. In veel volksvertellingen, sprookjes, films en games worden spoken neergezet als zielen van mensen die geen rust kunnen vinden in het hiernamaals. Ze zoeken op aarde wraak of zijn zitten op aarde vast voor de slechte dingen die ze gedaan hebben in het leven.
Hoe ontstaat de angst voor geesten en spoken?
De angst kan op de volgende manieren ontstaan:
- Het bekijken van horrorfilms met in de hoofdrol spoken, geesten of andere mythische wezens.
- Het spelen van enge videospelletjes
- Het aanhoren van spookverhalen op jonge leeftijd (kan ook op oudere leeftijd ontstaan)
- Men kan denken een geest of spook in het echt te zien
- Een traumatische ervaring in de jeugd
- Een angst hebben voor het onnatuurlijke of angst hebben voor dingen die niet te verklaren zijn
- Sommige wetenschappers geloven dat phasmofobie ontstaat als iemand bang is om dood te gaan.
Symptomen van de fobie
Iemand die bang is voor spoken, geesten of boemannen kan te maken krijgen met de volgende symptomen als ze in gedachten geconfronteerd worden met de angst:
- Een verhoogde hartslag, paniekaanvallen en meer stress
- Kinderen kunnen gaan schreeuwen, ongecontroleerd huilen of gaan bedplassen
- Niet kunnen slapen in de nacht, hallucineren of uit bed springen als men denkt een geest of spook te zien
- Slecht presteren op school dankzij een verminderde nachtrust. Een verstoord slaappatroon is bij kinderen een belangrijke oorzaak voor onder andere stemmingswisselingen, geïrriteerd gedrag, depressie en veel (en ongecontroleerd) huilen.
- Last van fysieke klachten door stress
- Slapeloosheid
- Een angst om dood te gaan of een angst om gek te worden
Behandeling van angst voor spoken en geesten
Omdat er geen wetenschappelijke bewijzen zijn voor de aanwezigheid van spoken, geesten of boemannen op aarde, is de angst moeilijker te behandelen dan de meeste andere angsten. Het gedachtepatroon van de patiënt moet worden aangepast. Exposure-therapie kan gegeven worden door de patiënt films met spoken te laten zien en daarna een uitleg te geven over het ontstaan van de film. Het besef moet groeien dat spoken, geesten en boemannen niet echt zijn. Behandelingen die worden toegepast bij de angst zijn onder andere:
- Hypnotherapie
- Mindfullness
- NLP (Neoro-Linguistic Programming)
- Cognitieve gedragstherapie
- Praten met een deskundige
- Ademhalings- en ontspanningsoefeningen die thuis gedaan kunnen worden
- Desensibilisatietherapie
- Exposure-therapie
- Rustgevende medicatie (oxazepam of antidepressiva als citalopram, sertraline of pardoxetina)
Games en films?
Het bekijken van enge films met spoken en geesten kan phasmofobie en bogyfobie aanwakkeren bij kinderen. Er zijn honderden films op de markt met daarin spoken, geesten of vreemde entiteiten. Ook zijn er diverse videospellen te vinden waarbij vreemde wezens de hoofdrol spelen. Door herhaaldelijk in contact te komen met deze beelden kan een kind de fobie ontwikkelen. Het is wetenschappelijk bewezen dat het spelen van deze games of het kijken van enge films een verhoogde kans geeft op het ontwikkelen van angsten als phasmofobie en bogyfobie.
Tot slot
Er zijn geen wetenschappelijke bewijzen te vinden voor de aanwezigheid van spoken, geesten, verloren zielen en boemannen op aarde. De angst wordt volledig door onze eigen gedachten gecreëerd. Dit betekent niet dat de angst niet bestaat. Phasmofobie en bogyfobie zijn serieuze aandoeningen die ernstige gevolgen kunnen hebben voor de lichamelijke en psychische gezondheid als er niets mee gedaan wordt. Een huisarts kan iemand die last heeft van deze fobie doorsturen naar de juiste therapeut om de angst te verminderen of om ervoor te zorgen dat iemand niet meer bang is voor geesten, spoken of boemannen.
